15 października 2024

Co musisz wiedzieć o przedawnieniu roszczeń w sprawach kredytów frankowych?

 

Sprawy związane z kredytami we frankach szwajcarskich (CHF) są jednymi z najważniejszych i najbardziej złożonych w polskim systemie prawnym. Wiele osób posiadających kredyty walutowe stara się dochodzić swoich praw, czy to przez unieważnienie umów kredytowych, czy przez odfrankowienie zobowiązań. Jednym z kluczowych zagadnień prawnych, które pojawiają się w kontekście tych spraw, jest kwestia przedawnienia roszczeń. W tym artykule omówimy, czym jest przedawnienie, jakie ma znaczenie w sprawach frankowych oraz jakie terminy przedawnienia obowiązują w tego typu przypadkach.

 

1. Czym jest przedawnienie roszczeń?

Przedawnienie to instytucja prawa cywilnego, która oznacza, że po upływie określonego czasu, osoba uprawniona traci możliwość skutecznego dochodzenia swoich roszczeń przed sądem. Innymi słowy, po upływie terminu przedawnienia, dłużnik może skutecznie uchylić się od zaspokojenia roszczenia, powołując się na przedawnienie.

W przypadku kredytów frankowych, roszczenia mogą dotyczyć różnych aspektów – np. nadpłaty wynikającej z nieuczciwych klauzul walutowych, zwrotu prowizji, opłat lub unieważnienia umowy kredytowej. Każde z tych roszczeń podlega odrębnym zasadom przedawnienia, które należy dokładnie zrozumieć.

 

2. Jakie roszczenia mogą ulec przedawnieniu w sprawach kredytów frankowych?

W sprawach kredytów frankowych mamy do czynienia z różnymi rodzajami roszczeń, a każde z nich podlega innym regułom dotyczącym przedawnienia. Poniżej omawiamy najczęściej występujące roszczenia w sprawach frankowych:

A. Roszczenia kredytobiorcy wobec banku

Kredytobiorcy mogą domagać się od banku zwrotu nadpłat wynikających z zastosowania nieuczciwych klauzul walutowych (abuzywnych). Klauzule te mogą dotyczyć przeliczania rat kredytu po niekorzystnych kursach lub stosowania wysokich spreadów walutowych. W przypadku dochodzenia zwrotu nadpłat, mamy do czynienia z roszczeniami o zwrot nienależnie zapłaconych kwot.

B. Roszczenia o unieważnienie umowy

Kredytobiorcy mogą również dochodzić unieważnienia całej umowy kredytowej, co prowadzi do wzajemnego rozliczenia stron – banku i kredytobiorcy. W tym przypadku roszczenia dotyczą zwrotu wszystkich świadczeń wynikających z umowy, czyli zarówno kwot spłaconych przez kredytobiorcę, jak i udostępnionego przez bank kapitału.

C. Roszczenia banku wobec kredytobiorcy

Z drugiej strony, bank może mieć roszczenia wobec kredytobiorcy o zwrot udzielonego kapitału kredytowego, w przypadku gdy umowa zostanie unieważniona. Banki mogą także dochodzić należności wynikających z opóźnień w spłacie kredytu lub prowizji.

 

3. Terminy przedawnienia w sprawach frankowych

A. Przedawnienie roszczeń konsumenta (kredytobiorcy)

W przypadku konsumentów, przedawnienie roszczeń dotyczących kredytów frankowych reguluje Kodeks cywilny. Zgodnie z nowelizacją przepisów, od 9 lipca 2018 r. roszczenia majątkowe konsumentów przedawniają się po upływie 6 lat (wcześniej obowiązywał termin 10-letni). Warto jednak pamiętać, że przed 9 lipca 2018 r. obowiązywał dłuższy, 10-letni okres przedawnienia.

Należy również zwrócić uwagę na to, że roszczenia dotyczące zwrotu nadpłat, wynikające z abuzywnych klauzul walutowych, przedawniają się od momentu, gdy kredytobiorca dowiedział się o nieuczciwości tych klauzul lub miał możliwość się o nich dowiedzieć. W praktyce oznacza to, że przedawnienie roszczeń nie zawsze biegnie od momentu zawarcia umowy, ale od chwili, gdy konsument mógł rozpoznać nieuczciwy charakter umowy.

B. Roszczenia banku wobec kredytobiorcy

Roszczenia banku o zwrot kapitału lub innych należności wynikających z unieważnionej umowy kredytowej również podlegają przedawnieniu. W przypadku banków termin przedawnienia wynosi 3 lata, ponieważ banki traktowane są jako przedsiębiorcy, a dla roszczeń wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej obowiązuje krótszy termin przedawnienia niż dla konsumentów.

C. Przedawnienie w praktyce sądowej

W praktyce sądowej zdarza się, że sądy różnie interpretują moment rozpoczęcia biegu przedawnienia w sprawach frankowych. Niejednokrotnie sądy uznają, że roszczenie konsumenta wobec banku przedawnia się dopiero od momentu, gdy kredytobiorca zrozumiał nieuczciwy charakter klauzul walutowych. Dlatego ważne jest, aby przed podjęciem działań prawnych skonsultować swoją sytuację z doświadczonym prawnikiem, który pomoże określić, czy Twoje roszczenia są nadal aktualne.

 

4. Co zrobić, aby przerwać bieg przedawnienia?

Jeśli obawiasz się, że Twoje roszczenia mogą się przedawnić, istnieje kilka sposobów na przerwanie biegu przedawnienia:

A. Wniesienie pozwu do sądu

Najskuteczniejszym sposobem na przerwanie biegu przedawnienia jest wniesienie pozwu do sądu. Złożenie pozwu przerywa bieg przedawnienia, co oznacza, że roszczenia będą mogły być dochodzone bez względu na to, ile czasu minęło od zawarcia umowy kredytowej.

B. Złożenie wezwania do zapłaty lub reklamacji

Innym sposobem na przerwanie biegu przedawnienia jest złożenie reklamacji w banku lub wysłanie formalnego wezwania do zapłaty. Bank ma obowiązek odpowiedzieć na takie wezwanie, a odmowna odpowiedź może stanowić podstawę do wniesienia pozwu.

C. Negocjacje z bankiem

Negocjacje z bankiem również mogą przerwać bieg przedawnienia, o ile bank wprost przyzna się do istnienia sporu lub podejmie rozmowy dotyczące roszczeń kredytobiorcy. Dlatego warto prowadzić negocjacje w sposób formalny, na piśmie, aby mieć dowody w razie sporu sądowego.

 

5. Czy warto działać szybko?

Tak, zdecydowanie warto działać szybko, aby uniknąć przedawnienia roszczeń. Jeśli masz wątpliwości co do uczciwości klauzul zawartych w Twojej umowie kredytowej, skonsultuj swoją sytuację z prawnikiem specjalizującym się w sprawach frankowych. Czas gra kluczową rolę w tych sprawach, ponieważ im szybciej podejmiesz działania, tym większa szansa na uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia.

 

6. Podsumowanie

Przedawnienie roszczeń w sprawach kredytów frankowych to złożona kwestia, która wymaga dokładnej analizy prawnej. Roszczenia konsumentów wobec banków, dotyczące nadpłat wynikających z abuzywnych klauzul walutowych, mogą przedawnić się po upływie 6 lat, ale w niektórych przypadkach możliwe jest powołanie się na późniejszy moment rozpoczęcia biegu przedawnienia. Roszczenia banków wobec kredytobiorców przedawniają się z kolei po 3 latach.

 

Jeśli mierzysz się z problemem kredytu frankowego zapraszam na bezpłatna konsultację telefoniczną Adwokat Rajmund Kietliński  +48 511 805 213

Kancelaria Adwokacka

Adw. Rajmund Kietliński

   Plac Orląt Lwowskich 20E
        53-605 Wrocław

   biuro@kancelariakietlinski.pl

Social media