15 października 2024

Postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych – co powinieneś wiedzieć?

Postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych – co powinieneś wiedzieć?

Postępowanie przygotowawcze to pierwszy, niezwykle ważny etap procesu karnego. To właśnie na tym etapie organy ścigania, takie jak prokuratura czy policja, prowadzą działania mające na celu zebranie dowodów i ustalenie, czy doszło do przestępstwa oraz kto za nie odpowiada. Z punktu widzenia podejrzanego, jest to kluczowy moment, w którym wiele decyzji może mieć wpływ na dalszy przebieg postępowania oraz na przyszłe losy całej sprawy.

W tym artykule wyjaśnimy, czym jest postępowanie przygotowawcze, jakie działania są podejmowane na tym etapie, jakie prawa przysługują podejrzanemu oraz dlaczego warto skorzystać z pomocy prawnika.

 

1. Czym jest postępowanie przygotowawcze?

Postępowanie przygotowawcze to faza procesu karnego, która rozpoczyna się w momencie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa. Celem tego etapu jest zebranie dowodów, ustalenie przebiegu wydarzeń oraz zidentyfikowanie sprawcy. Postępowanie przygotowawcze kończy się decyzją o skierowaniu sprawy do sądu (akt oskarżenia) lub jej umorzeniu, jeśli nie ma wystarczających podstaw do wniesienia aktu oskarżenia.

Warto pamiętać, że postępowanie przygotowawcze dzieli się na dwa główne rodzaje:

  • Śledztwo – prowadzone w sprawach poważniejszych przestępstw (np. zbrodni), gdzie istnieje potrzeba bardziej skomplikowanego dochodzenia.
  • Dochodzenie – stosowane w przypadku mniejszych przestępstw, które wymagają mniej skomplikowanych działań.
  •  

2. Jakie działania są podejmowane podczas postępowania przygotowawczego?

Podczas postępowania przygotowawczego organy ścigania podejmują szereg czynności, mających na celu zebranie dowodów i ustalenie, czy doszło do przestępstwa. Do najważniejszych działań należą:

  • Przesłuchania świadków – Policja lub prokurator mogą wzywać świadków na przesłuchania, aby uzyskać informacje na temat okoliczności zdarzenia.
  • Przeszukanie – Jeżeli istnieje podejrzenie, że dowody znajdują się w określonym miejscu (np. w mieszkaniu podejrzanego), organy ścigania mogą przeprowadzić przeszukanie.
  • Zabezpieczanie dowodów – Wszelkie dowody rzeczowe, takie jak dokumenty, nagrania, broń, czy inne przedmioty związane z przestępstwem, są zabezpieczane i analizowane.
  • Opinia biegłych – W niektórych przypadkach konieczne jest powołanie biegłych, np. z zakresu medycyny sądowej, balistyki czy psychologii, aby dokładnie przeanalizować dowody.
  • Tymczasowe aresztowanie – W sytuacjach, gdy istnieje ryzyko, że podejrzany będzie próbował uciec, mataczyć lub popełnić kolejne przestępstwo, prokurator może wnioskować o tymczasowy areszt.

Na tym etapie organy ścigania decydują, czy zebrane dowody są wystarczające do wniesienia aktu oskarżenia, czy też sprawa zostanie umorzona.

 

3. Prawa podejrzanego w postępowaniu przygotowawczym

Postępowanie przygotowawcze jest kluczowe z punktu widzenia praw podejrzanego. Każda osoba, wobec której prowadzone są czynności, ma szereg praw, które mają na celu zapewnienie sprawiedliwego procesu oraz ochronę jej interesów.

Prawa podejrzanego:

  • Prawo do obrony – Podejrzany ma prawo do korzystania z pomocy prawnika na każdym etapie postępowania. Może także składać wyjaśnienia lub odmówić składania wyjaśnień.
  • Prawo do informacji – Podejrzany ma prawo dowiedzieć się, jakie zarzuty mu postawiono, jakie dowody zostały zebrane oraz jakie są jego prawa i obowiązki.
  • Prawo do wnioskowania o dowody – Podejrzany może wnioskować o przeprowadzenie określonych czynności dowodowych, np. o przesłuchanie świadków czy powołanie biegłego.
  • Prawo do zaskarżania decyzji – Podejrzany może zaskarżyć niekorzystne dla niego decyzje, takie jak np. zastosowanie tymczasowego aresztu czy odmowa przeprowadzenia określonego dowodu.

Zrozumienie tych praw jest kluczowe dla skutecznej obrony, a pomoc prawnika może okazać się niezbędna, aby zagwarantować, że wszystkie prawa podejrzanego zostaną zachowane.

 

4. Dlaczego warto skorzystać z pomocy prawnika na etapie postępowania przygotowawczego?

Postępowanie przygotowawcze to etap, na którym organy ścigania zbierają najważniejsze dowody, a podejmowane decyzje mogą mieć kluczowe znaczenie dla dalszego biegu sprawy. Dlatego warto skorzystać z pomocy prawnika już na tym etapie.

Pomoc prawnika na etapie postępowania przygotowawczego:

  • Ochrona praw podejrzanego – Prawnik zadba o to, aby wszystkie prawa podejrzanego były przestrzegane i aby żadne działania organów ścigania nie naruszały zasad sprawiedliwego procesu.
  • Konsultacja i analiza dowodów – Prawnik dokładnie przeanalizuje dowody zebrane przez prokuraturę, w tym przesłuchania, zeznania świadków oraz dokumenty, co może pomóc w budowaniu strategii obrony.
  • Reprezentacja podczas przesłuchań – Podejrzany ma prawo do obecności prawnika podczas przesłuchań. Obrońca może zadawać pytania świadkom, składać wnioski oraz dbać o to, aby przesłuchania były prowadzone zgodnie z przepisami prawa.
  • Wniosek o środki zapobiegawcze – W przypadku groźby zastosowania tymczasowego aresztu, prawnik może wnioskować o zastosowanie innych środków, takich jak dozór policyjny czy poręczenie majątkowe, aby podejrzany mógł pozostawać na wolności.

Skorzystanie z pomocy prawnika na etapie postępowania przygotowawczego może znacznie zwiększyć szanse na korzystne rozstrzygnięcie sprawy, a nawet doprowadzić do umorzenia postępowania.

 

5. Co może się stać po zakończeniu postępowania przygotowawczego?

Po zakończeniu postępowania przygotowawczego prokurator podejmuje decyzję o:

  • Wniesieniu aktu oskarżenia do sądu – Jeśli zebrane dowody są wystarczające, sprawa trafia do sądu. Na tym etapie oskarżony staje się stroną postępowania sądowego.
  • Umorzeniu postępowania – Jeśli dowody nie wskazują na popełnienie przestępstwa lub nie ma wystarczających podstaw do wniesienia oskarżenia, postępowanie zostaje umorzone.

W obu przypadkach prawnik może odgrywać kluczową rolę. Jeśli sprawa trafia do sądu, przygotowanie skutecznej obrony na tym etapie staje się priorytetem. Z kolei w przypadku umorzenia postępowania, prawnik może pomóc w zaskarżeniu tej decyzji, jeśli jest to niekorzystne dla jego klienta.

 

Podsumowanie

Postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych to kluczowy etap, na którym zapada wiele decyzji wpływających na dalszy przebieg sprawy. Prawidłowe zrozumienie swoich praw, aktywna obrona oraz skorzystanie z pomocy doświadczonego prawnika mogą mieć decydujące znaczenie dla wyniku postępowania. Bez względu na to, czy jesteś podejrzany, czy dopiero przesłuchiwany jako świadek, warto skorzystać z pomocy profesjonalnego prawnika, który pomoże Ci przejść przez cały proces.

Jeśli mierzysz się z podobnym  problemem  zapraszam na bezpłatna konsultację telefoniczną

Adwokat Rajmund Kietliński  +48 511 805 213

Kancelaria Adwokacka

Adw. Rajmund Kietliński

   Plac Orląt Lwowskich 20E
        53-605 Wrocław

   biuro@kancelariakietlinski.pl

Social media